Այսօր աուտիզմի իրազեկման միջազգային օրն է, որը ՄԱԿ-ի՝ Միացյալ ազգերի կազմակերպության, գլխավոր վեհաժողովը 2008 թվականի ապրիլի 2-ին հայտարարեց Աուտիզմի մասին իրազեկման համաշխարհային օր` ընդգծելով աուտիզմ ունեցող երեխաների և մեծահասակների կյանքի որակը բարելավելու անհրաժեշտությունը, որպեսզի նրանք վարեն լիարժեք և բովանդակալից կյանք:
Category: Մտորումներ և հոդվածներ
Հաշմանդամության խնդիրների լուսաբանման կարևորությունն ու մեթոդները
Հաշմանդամության հետ կապված խնդիրների լուսաբանումը ցանկացած քաղաքակիրթ պետության համար կարևոր է: Հաշմանդամություն ունեցող անձիք մյուս քաղաքացիների հետ հավասար ունեն իրավունքներ և պարտականություններ: Ֆիզիկական խնդիրը էական չի լինի և մարդու կյանքի ընթացքի վրա չնչին ազդեցություն կունենա, եթե նա շրջապատված լինի գիտակից քաղաքացիներով, և պետությունն էլ իր հերթին ապահովի նրա հավասար հնարավորությունները:
Անկատար օրենսդրության տխուր հետևանքները
Հաշմանդամություն ունեցող մեր համաքաղաքացիների համար արժանապատիվ կենսապայմանների և գործունեության ծավալման նպատակով նպաստավոր հնարավորությունների ստեղծումը յուրաքանչյուր քաղաքակիրթ և բարոյական բարձր հատկանիշներով օժտված մարդու և բարձրագույն հոգևոր և համամարդկային արժեքներով առաջնորդվող ու զարգացող պետականության պատվի ու պարտքի խնդիրը պետք է հանդիսանա: Հայաստանի երրորդ հանրապետության սկզբնավորումից հետո հավանաբար ոմանց թվաց, թե ի թիվս այլ հարցերի, հաշմանդամություն ունեցող անձանց…
Սոցապ նախարարությունը ներկայացրել է հաշմանդամություն ունեցող անձանց սայլակներ և լսողական սարքեր տրամադրելու կարգը
Հաշմանդամություն ունեցող անձանց պրոթեզաօրթոպեդիկ և վերականգնողական պարագաներ, այդ թվում սայլակներ և լսողական սարքեր տրամադրվում են համաձայն ՀՀ կառավարության 2007թ. ապրիլի 12-ի թիվ 453-Ն որոշմամբ սահմանված կարգի և ժամանակացույցի: ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունիցից հայտնում են, որ սայլակները տրամադրվում են 1-ին խմբի հաշմանդամություն և «հաշմանդամ երեխա» կարգավիճակ ունեցող անձանց` համաձայն նրանց հաշմանդամություն սահմանող բժշկասոցիալական փորձաքննական…
Ոչ ոք կատարյալ չէ
«Pro Infirmis» կազմակերպությունը Գերմանիայում հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց համար ակցիա էին կազմակերպել։ Ցյուրիխի նորաձևության կենտրոններից մեկում հաշմանդամների մանեկենները, ի զարմանս անցորդների, ներկայացվել էին մյուս մանեկենների շարքում։ Ակցիան նպատաուղղված էր հրավիրելու հանրության ուշադրությունը ոսկրային հիվանդություններով տառապող հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց։ Ոչ ոք կատարյալ չէ։ Ներկայացնում ենք տեսանյութը։
«Թեքահարթակներ»-ը կառուցվում են, իսկ հանձնաժողովը էշի ականջում քնած է…
Երեկ ամբողջ օրը մտածում էի Արաբկիր վարչական շրջանի ֆեյսբուկյան էջում հրապարակված մասնավոր սեկտորի կողմից կառուցված թեքահարթակների լուսանկարների մասին: Ամենածիծաղելին հետևյալ միտքն էր՝ Արաբկիրում օր օրի ավելանում է թեքահարթակների քանակը: Այս հարցում ակտիվ է տնտեսվարող սուբյեկտների՝ սեփականատերերի դերը: Լուսանկարներում պարզ երևում է, որ գրեթե բոլոր թեքահարթակները անհարմար են և չեն համապատասխանում ստանդարտներին, որը իդեպ ՀՀ կառավարությունը…
Դպրոցներում մինչ օրս շարունակում են թյուր կարծիք մատուցել հաշմանդամության խնդիրների վերաբերյալ
Երեկ սոցցանցում ընկերներիցս մեկը կիսվել և խնդրում էր ուշադրություն դարձնել, թե մինչև հիմա 9-րդ դասարանի հասարակագիտություն առարկայի դասագրքում ինչպես են բնութագրում հաշմանդամություն ունեցող անձանց և նրանց իրավունքները: Անընդունելի է հաշմանդամ անձին հասարակությունից զատող կարծրատիպերը՝ սկսած հաշմանդամ անձի անաշխատունակության մասին լեգենդից մինչև մարդկանց ոչ ադեկվատ վերաբերմունքը նրա հանդեպ, որը դրսևորվում է կամ ծայրահեղ հիացական, կամ խղճահարույց…
Եթե ճանապարհը տանում է դեպի նպատակը, ապա միևնույն է, թե որքան է նրա երկարությունը
Սույն թվականի դեկտեմբերի 21-ին «Երկու երես» ակումբում տեղի ունեցավ մամլո ասուլիս հետևյալ խորագրով` «Հայաստանը 2010-ին վավերացրել է հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մասին ՄԱԿ-ի կոնվենցիան և արդյո՞ք կոնվենցիայով ամրագրված կետերը իրականություն են դարձել, կամ չկատարելով ամրագրված կետերը ինչպիսի պատասխանատվության կենթարկվի Հայաստանը ՄԱԿ-ի կողմից»: Թեման վերլուծեցին «ԷԽՈ» ՀԿ նախագահ Սերյոժա Օհանջանյանը և «Հայկական ճամբար» ՀԿ ծրագրերի համակարգող…
Լավ գործին թա՛փ է պետք տալ
2013թ. հոկտեմբերի 3-7-ը ԼՂՀ-ի մայրաքաղաք Ստեփանակերտում երիտասարդ հաշմանդամների միջև անցկացվեց ԼՂՀ բոչիայի 3-րդ բաց առաջնությունը: Բոչիան սպորտաձև է մարդկանց համար, ովքեր ստիպված են տեղաշարժվել սայլակով, ինչը պայմանավորված է մանկական ուղեղային կաթված ախտորոշման ծանր ձևերով, կամ այլ նևրոլոգիական խնդիրներով: Խաղում են գնդերով, համապատասխան նշագծումով` 12,5մ×6մ չափեր ունեցող հարթ դաշտում: Խաղի էությունը կայանում է սեփական գնդակը նշանակետին…
Տեղեկանք ՀՀ-ում ներառական կրթության մասին
2013թ. սեպտեմբերից Հայաստանի Հանրապետությունում գործում են 117 ներառական կրթություն իրականացնող դպրnցներ: Այս տարի ներառական կրթություն իրականացնող դպրոցներում կսովորեն շուրջ 3000 կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաներ: Պետբյուջեով 1 աշակերտի 1 ուսումնական տարվա կրթության կազմակերպման համար համար տրամադրվում է մոտ 490.000 դրամ: 2011 թվականից Տավուշի մարզում իրականացվում է համընդհանուր ներառման փորձնական ծրագիր, և գործում է հանրակրթական…
Տեղեկանք ՀՀ-ում ներառական կրթության մասին
2013թ. սեպտեմբերից Հայաստանի Հանրապետությունում գործում են 117 ներառական կրթություն իրականացնող դպրnցներ: Այս տարի ներառական կրթություն իրականացնող դպրոցներում կսովորեն շուրջ 3000 կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաներ: Պետբյուջեով 1 աշակերտի 1 ուսումնական տարվա կրթության կազմակերպման համար համար տրամադրվում է մոտ 490.000 դրամ: 2011 թվականից Տավուշի մարզում իրականացվում է համընդհանուր ներառման փորձնական ծրագիր, և գործում է հանրակրթական…
Հայաստանում ճիշտ չեն ընկալում, թե ինչ ասել է հաշմանդամություն
Սեպտեմբերի 18-ին «Հայելի» ակումբում տեղի ունեցավ մամլո ասուլիս, որի նպատակն էր ներկայացնել և անդրադառնալ ի ծնե հաշմանդամ երեխաների խնամքի նրբություններին և մոր հոգեբանական բարդույթներին: Ներկայացվեց, թե ինչ է կատարվում մոր հետ այն պահին, երբ երեխան ճանաչվում է հաշմանդամ, նրա ուսերին է ընկնում անչափ մեծ թե’ ֆիզիկական, և թե’ հոգեբանական բեռ: Անդրադարձ եղավ նաև ներառական կրթությանը,…
Գովազդային հոլովակը կոտրել է կարծրատիպերը
Guinness գարեջրի գովազդային հոլովակը կոտրել է գովազդային ոլորտի կարծրատիպերը ներկայացնելով ֆիզիկապես ուժեղ մարդկանց բարությունը, գրում է Business Insider-ը: Գովազդում մի խումբ մարդիկ անվասայլակներով մասնակցում են բասկետբոլի խաղին, որի ավարտին 6 տղամարդկանցից 5-ը ոտքի են կանգնում՝ բացահայտելով, որ կարող են քայլել: Աղբյուրը նշում է, որ նրանք հանուն իրենց ընկերոջ խաղին մասնակցել են անվասայլակներով՝ որպես հավասարը հավասարի…
Տղաները դառնում են առաջնորդ…
Ինչպես տաս տարի անընդմեջ, այս տարի ևս օգոստոսի 20-25-ը «Նոր Սերունդ» Մարդասիրական ՀԿ-ն իրականացրեց «Տղաները դառնում են առաջնորդ» (BRO) առաջնորդության զարգացման ամառային ծրագիրը: Նպատակն էր հզորացնել և ոգեշնչել մասնակիցներին՝ դարձնելով ավելի ակտիվ իրենց համայնքներում և աշխատավայրերում: Ինչպես նաև ծրագիրը պետք է նպաստեր երիտասարդների բարոյական կերպարի և հասարակական ակտիվ վարքագծի ձևավորմանը: Ծրագրի ընթացքում անցկացվեցին առաջնության, խաղաղապահ…
Չլուծված է մնում հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար տրանսպորտային միջոցների մատչելիության ապահովման խնդիրը. ՄԻՊ
Տրանսպորտի եւ կապի նախարարության գործունեության ոլորտում արձանագրվել են հետեւյալ թերացումներն ու դրական զարգացումները. Ստացվել են մի շարք բողոքներ ճանապարհների՝ մասնավորապես գյուղական համայնքներն իրար կապող ճանապարհների անբարեկարգ վիճակի վերաբերյալ: Նախարարության կողմից առանձին դեպքերում պատշաճ հսկողություն չի իրականացվել փոխադրողների կողմից կանոնավոր ուղեւորափոխադրումները ՀՀ օրենսդրության պահանջներին համապատասխան սպասարկումն իրականացնելու նկատմամբ եւ բավարար միջոցներ չեն ձեռնարկվել 2012 թվականի ընթացքում…
ՄԻՊ-ի օգտակար խորհուրդները հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ծնողներին
Մարդու իրավունքների պաշտպանը դեռեւս անցած տարի բարձրացրել էր մեքենան սխալ վայրում կայանելու համար հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ծնողներին տուգանելու հարցը: Պաշտպանի աշխատակազմի կողմից ներկայացվել էր համապատասխան օրենսդրական առաջարկ, որը եւ 2012 թվականի դեկտեմբերին ընդունվել էր Կառավարության կողմից: ՄԻՊ-ի աշխատակազմից հայտնում են, թե օրենսդրական այս բարեփոխման շնորհիվ լուծվեց հաշմանդամ երեխայի կարգավիճակ ունեցող երեխաներ փոխադրողների (ծնող կամ խնամակալ)…
Մանկական հաշմանդամությունը թվերով
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների 12%-ն ընկերներ չունի: Երեխաների ⅓-ը չի մասնակցում միջոցառումների և երեկույթների: Նրանց ընդամենը 4%-ն է հաճախում նկարչության, ընդամենը 3%-ը` պարի և ընդամենը 2%-ը` երաժշտության դասերի:
Մանկական հաշմանդամությունը թվերով
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների 12%-ն ընկերներ չունի: Երեխաների ⅓-ը չի մասնակցում միջոցառումների և երեկույթների: Նրանց ընդամենը 4%-ն է հաճախում նկարչության, ընդամենը 3%-ը` պարի և ընդամենը 2%-ը` երաժշտության դասերի:
Ի՞նչ օգնություն կստանան պատգամավորներն ու կառավարության անդամները, եթե հաշմանդամ դառնան
Հայաստանի Հանրապետության նախագահի, Ազգային ժողովի պատգամավորների, վարչապետի, կառավարության անդամների, սահմանադրական դատարանի անդամների, վերահսկիչ պալատի նախագահի եւ դատավորների կողմից իրենց պաշտոնեական պարտականությունները կատարելիս կամ դրանք կատարելու առնչությամբ զոհվելու դեպքում նրանց ընտանիքի անդամին կնշանակվի կենսաթոշակ` պաշտոնային դրույքաչափի 90%-ի չափով: Իսկ պաշտոնատար անձի հաշմանդամ ճանաչվելու դեպքում կենսաթոշակի չափը հաշվարկվում է պաշտոնային դրույքաչափի 90 տոկոսի չափով: ՀՀ կառավարությունը պատրաստվում…
Հայաստանում հաշմանդամների թիվն ավելացել է
Հայաստանում 2013 թ. հուլիսի 1-ի դրությամբ գրանցված են 189.7 հազ. հաշմանդամներ, տեղեկացնում է ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայությունը: Նախորդ տարվա հուլիսի 1-ի համեմատ հաշմանդամների թիվն ավելացել է 7 հազարով: Առավել մեծ չափով աճել է անժամկետ հաշմանդամների թիվը` հասնելով 123 հազարի, նախորդ տարվա 112.8 հազարի համեմատ: Հաշմանդամների ամենամեծ խումբը 40-63 տարեկաններն են` ընդհանուրի մոտ 52%-ը: Մինչեւ 18…